جایگاه و ویژگی ماه شعبان

بسم الله الرحمن الرحیم

روی عن الحسین‏ بن‏ علی ـ علیهما‏السلام ـ قال:

الِاسْتِدْرَاجُ مِنَ اللَّهِ سُبْحَانَهُ لِعَبْدِهِ أَنْ يُسْبِغَ عَلَيْهِ

النِّعَمَ وَ يَسْلُبَهُ الشُّكْر.

این روایت از امام حسین ـ صلوات الله ‏علیه ـ

نقل شده است که حضرت فرمودند: استدراج

از ناحیه خداوند نسبت به بنده‏اش، به این معنا

است که خدا «نعمتی» را به سمت بنده می‏فرستد

و سرازیر می‏کند و از آن طرف، «شُکر» را از او می‏گیرد.


معنای «استدراج»

من در گذشته روایات متعدّدی را در ارتباط با «رابطه میان حوادث

و گرفتاری‏ ها با معصیت و گناه» خوانده‏ام که اینجا، جای مطرح کردن

آن‏ها نیست، ولی در این روایت بحثی راجع به استدراج داریم که یکی

از دلایل گرفتاری ‏های انسان را دربر دارد. امام حسین در این روایت،

استدراج را معنا می ‏کنند که گاهی خدا به بنده‏اش نعمت می‏دهد،

ولی از آن طرف بنده، شکر نعمت را به جا نمی‏آورد؛ این به خاطر آن

است که خداوند حالت شکرگزاری را از بنده سلب کرده است.


چرا «استدراج»؟!

اینجا پرسش پیش می‏آید که چرا خدا چنین می‏کند و حال شکر را از

بنده‏اش می‏گیرد؟ او که نعمت را به بنده می‏دهد، توفیق شکر را هم

به او بدهد! یعنی چه که او نعمت را بدهد ولی توفیق شکر را از او

بگیرد؟ چرا خدا توفیق شکر را از بنده‏اش می‏گیرد تا او نتواند شکر

نعمت را به ‏جا آورد؟ اصلاً چطور می‏شود که خدا با بنده‏اش چنین

می‏کند؟


ناشکریِ انواع نعمت‏ها

حالا من خواهم گفت، چگونه می‏شود که استدراج پیش می‏آید.

البته بنده اینجا نمی‏توانم زیاد روایت بخوانم و به نقل یک روایت بسنده

می‏کنم. در روایتی از امام صادق ـ صلوات‏الله‏علیه ـ آمده است که  گاهی

خدا به بنده‏اش نعمتی را می‏دهد، او هم آن نعمت را در راه معصیت

خرج می‏کند و با آن گناه می‏کند.

منظور از نعمت هم در این روایت فقط پول نیست؛ چشم، گوش،

دست، پا و تمام قوای انسانی، نعمت‏هایی است که خدا به انسان

داده است. نعمت، فقط پول و اسکناس نیست! چشم‏هایتان را باز

کنید و نعمت‏هایی را که خدا داده است، بشناسید! نعمت، متّصله

و منفصله دارد که سرتاپای انسان و آن چیزهایی که متعلّق به او

است را در بر می‏گیرد؛ این یعنی اینکه «ای انسان! همه وجودت و

متعلقات وجودت، نعمت‏ های خداوند است». اگر انسان نعمتی را

در راه حرام مصرف کند و گناه کند، خدا به او مهلت می‏دهد تا استغفار

کرده و از این گناه‏ها توبه نماید!


بقیۀ مطالب ر ادر«ادامۀ مطلب» بخوانید